GRUUN WATER

Om het GruunRant gebied te boetseren voor de toekomst, is de inzet van water cruciaal. Beekvalleien en overstromingsgevoelige plekken meer ruimte geven, bijvoorbeeld. Extra natte natuur creëren om droge voeten te houden en natuurgebieden voor veel dier- en plantensoorten meer verbonden te maken. Niet meer bouwen op plekken waar grondwater als kwel naar boven komt. Regen langer in het landschap, parken en tuinen ophouden zodat het tijd krijgt om te infiltreren in de grond. Zodat lange droge periodes beter verwerkt kunnen worden voor natuur en mens. Het beperken van de nadelige invloed van de klimaatswijzigingen (adaptatie) en natuurherstel gaan hand in hand met het verbeteren van onze leefomgeving, als we verstandig omspringen met water.

ANALYSE VOLLEDIG GRUUNRANT GEBIED

Op de VRP Werelddag van de Stedenbouw (het jaarlijkse treffen van de ruimtelijke planners in Vlaanderen, dit jaar met 323 deelnemers) van 24/11/22 mocht GruunRant een presentatie geven over onze visie hoe water de ontwikkeling van het GruunRant gebied en de ruimtelijke ordening in onze regio zou kunnen (of moeten) beïnvloeden. Denk aan de uitbouw van meer natte natuur, een golf van ontharding inzetten, het beperken van nieuwe bebouwing, parken en kasteeldomeinen betrekken in het beter functioneren van het watersysteem, beekvalleien opwaarderen, ...
"De Antwerpse vzw GruunRant ontwikkelde een GIS analyse methodiek waarbij de watersysteemkaart, de bestemmingen en het effectieve ruimtebeslag geïntegreerd worden. Op die manier maken ze actiezones zichtbaar waar een mix van maatregelen aan gekoppeld kunnen worden. Dirk Cleiren legt uit hoe ze vanuit een bewonerscollectief werk maken van zo’n regionale visie en aanpak." 
Download hier de presentatie "Watersysteemanalyse als hefboom voor een offensief open ruimte programma in het randstedelijk gebied van Antwerpen". (10MB)

Deze beslissingsboom geeft voor elke plek aan wat de meest voor de hand liggende strategie is om water in te zetten voor de toekomst van de stadsrand. Maar het is ook breder inzetbaar in Vlaanderen. Overstromingsgevoelige en permanent natte plekken waar al gebouwd is in het verleden, moeten oplossingen meer stroomopwaarts zoeken. Waar het nog niet te laat is, kan deze nieuwe kennis voorkomen dat er op foute plekken gebouwd wordt.

WORG - Op 15 december 2023 keurde de Vlaamse Regering een reeks "Watergevoelige Open Ruimte Gebieden" binnen GruunRant goed (WORG's). Alle gebieden uit de GruunRant analyse werden geheel of gedeeltelijk 'bouwvrij' verklaard, indien de regering na een openbaar onderzoek deze WORGs bevestigd, mag er niet meer gebouwd worden en hebben de eigenaars recht op een schadevergoeding. Dit is geweldig nieuws en toont de bruikbaarheid aan van de GruunRant analyse tool voor het voeren van ruimtelijk beleid.
​
Hier vind je de fiches per gebied (linkt door naar documenten op de website van de Vlaamse Regering):
- Ekeren Donk (Laar)
- Ekeren Mariaburg Puihoek
- Ekeren Mariaburg Schoon Schijn
- Schilde De Zetten
- Schoten Pidpa gronden (Iepenburg)
- Schoten De Zeurt
- Brasschaat Rietbeemden

Net buiten GruunRant kerngebied:
​- Schilde Kotsbos
- Schilde omgeving Schildestrand

Alle bouwvrij gemaakte natte gebieden kunnen vervolgens ingeschakeld worden in functie van meer natte natuur. Maar er liggen nog meer kansen, op deze kaart worden ze samengevat. Er staan blauwe en groene cirkels op de kaart voor natte natuur. De blauwe liggen veelal binnen beekvalleien, zowel stroomopwaarts als stroomafwaarts. Met op stip de Laarse Beek, het Klein Schijn en het Groot Schijn. Maar bijvoorbeeld ook in Ertbrugge en de Fortvlakte in Wijnegem liggen er kansen voor verdere vernatting. De groene cirkels slaan op parken, kasteeldomeinen en (grote) tuinen die vaak nu al een heel belangrijke rol spelen voor de buffering van water en voor infiltratie naar de bodem.

Op de kaart met infiltratiekansen komen grotendeels dezelfde parken, kasteeldomeinen en (grote) tuinen terug die ook inzake natte natuur een belangrijke rol spelen. De geel omlijnde gebieden bestaan vooral uit woonparken die zeer geschikt zijn om nog actiever in te zetten op infiltratie. Hier zou alle regenwater naar de bodem kunnen zakken en is dus afkoppeling van verhardingen van het rioleringsstelsel de topprioriteit. Natte reeds bebouwde gebieden meer stroomafwaarts kunnen hierdoor geholpen worden. Meer water in tuinen is trouwens een mooie opstap richting meer ecologische tuinen. In het rood omlijnde gebied van de polder in Stabroek en de Opstalvallei zijn ongetwijfeld ook mogelijkheden, maar dat wordt best samen met de landbouwsector verder onderzocht.

CONCRETE GRUUNRANT CASES

GruunRant kan als groep vrijwilligers uiteraard niet veel zelf in de praktijk brengen, maar we kunnen wel anderen inspireren met ideeën en kennis en mee helpen bij de uitvoering. hieronder enkele concrete cases waar we aan mee helpen.

ERTBRUGGE EN WOONWIJKEN DEURNE

Door de ontharding van de Frans Van Heymbeecklaanlaan in GruunRant Onthardt herontdekten we de grotendeels verdwenen Kruiningenloop. Ertbrugge kan helpen om de woonwijken te helpen toekomstig wateroverlast te beperken. Het water van de slotgracht van Ertbrugge hoeft niet weg te lopen in de riolering. Een proefopstelling met zandzakjes dat we samen met de boswachter realiseerden, toont wat mogelijk is. Extra ontharding en vergroening in straten is waar GruunRant Deurne zich voor inzet.

EETHUISBEEKVALLEI

In het project GruunRant Onthardt is bij het bedrijf De Vree al een eerste stukje van een visie op de vallei van de Eethuisbeek gerealiseerd. Ontharden, water langer ophouden en synergie zoeken met groene gebieden zoals het Bouckenborgpark zijn enkel van de ingrediënten. 

GRUUN RUP EKEREN DONK EN MERKSEM NOORD
VALLEI LAARSE BEEK

GruunRant promoot de ontwikkeling van een globaal geïntegreerd plan voor wat ook wel eens het Laaglandpark wordt genoemd. Planologisch ontharden, ruimte voor water en de opwaardering van de Laarse Beek tussen Bospolder en het Peerdsbos maakt er deel van uit. 
Meer info: zie aparte webpagina over dit project

VALLEI KLEIN SCHIJN

Water is een van de vijf thema's waar we actief mee aan de slag gaan met bewoners, eigenaars, verenigingen en besturen.
​Meer info: zie aparte webpagina over dit project